İlişki Karakterimiz
Erikson
bir insan ömrünü 8 evreye ayırmıştır. Her evre içerisinde bir gelişim görevi,
krizi ve başarılı şekilde kriz çözümlenebildiği takdirde kazanılacak özelliği
mevcuttur.
İlk
evre “Temel Güvene Karşı Güvensizlik”tir. Yeni doğanın ihtiyaçları, annesi veya
bakım vereni tarafından en uygun düzey ve koşullarda karşılanırsa; yeni doğan, anneye
veya bakım verene ve yaşama karşı güven algısı geliştirecektir. Güven duygusu
içerisinde yetişen birey için olumlu benlik ve olumlu başkaları söz konusudur.
Güven
duygusu ve olumlu benlik algısı ile yetişen birey, ilişkilerinde güvenli
bağlanma geliştirecektir. İlişkilerinde daha sağlıklı, olumlu, güvengen
davranışlar sergileyecektir. Birey mevcut sosyal çevresinde ilişkilerini
sürdürebilme, yeni ve farklı sosyal çevrelere katılabilme, yeni deneyimler edinebilme,
ilişki başlatabilme, sürdürebilme ve sonlandırabilme yetkinliğine sahip
olacaktır. Olumlu benlik algısının getirisi olarak empati ve sempatinin
arasındaki ayrımı yapabilerek kendisinin ve ilişkide bulunduğu kimsenin istek
ve ihtiyaçları arasında dengeyi kurabilecektir.
Aksi
durumda yeni doğanın ihtiyaçlarında ihmal söz konusu olduğunda ise güvensizlik
baş gösterecek ve sonraki yaşamını olumsuz yönde etkileyecektir. Güvensizlik
duygusu içerisinde yetişen bireyin, geliştirdiği benlik algısı yaşadığı ihmal
durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir.
Her
ne kadar etmenler farklılık gösterse de temel etmen ebeveyn tutumlarıdır. Katı
ve baskıcı ebeveyn tutumları kaçıngan bağlanmaya sebep olurken, tutarsız
ebeveyn tutumları kaygılı bağlanmaya sebep olabilmektedir. Kaçıngan bağlanmada
olumlu benlik ve olumsuz başkaları, kaygılı bağlanmada olumsuz benlik ve olumlu
başkaları olarak gelişim göstermektedir.
Kaçıngan
bağlanma geliştiren birey, fiziksel ve duygusal yakınlık geliştirememekten
kaynaklanan uzun süreli ilişki kuramama hatalarını tekrarlayan kimse olarak
tanımlanabilmektedir. Kaygılı bağlanma geliştiren bireyin ise reddedilme,
terk edilme ve yalnız kalma gibi durumlara karşı gelişmiş olan köklü ve yüksek
bir korkusu söz konusudur .
Yukarıda
yer alan metin; mevcut, sonlandırdığımız ya da başlayacağımız ilişkilerimizdeki
temel bir problem noktası ya da kısır bir döngü söz konusu ise bunlara dikkat
çekmek ve farkındalık sağlamak amaçlı bir yazıdır. Tanı koyma, “Problem sen de
değil!” amaçlı değildir.