HİPOKONDRİYAZİS/ HASTALIK KAYGISI BOZUKLUĞU
HİPOKONDRİYAZİS/
HASTALIK KAYGISI BOZUKLUĞU
Yaşadığımız dönemlerde ekonomi, refah, gelecek kaygısı
gibi sebepler maalesef stres faktörünü hayatımızın odağından uzaklaştıramaz
hale getirdi. Stres, kaygı, hastalanma endişesinin etkisi ile sürekli, arama
motorlarından kendimize teşhis koyup, tedavi uygulayabiliyoruz. Bazılarımız bunu
uzmanınla ile görüşene kadar bilgilenmek için yaparken bazılarımız için durum
maalesef aynı olamıyor. Sonuçlar neticesinde sürekli kaygı ile yeni edindiği
bilgilerle tanısını da değiştirebiliyor.
Peki kendine tanı bulmaya başlamak, bende bu
belirtiler var diye düşünmek, hastalık
kaygısını yaşadığınız anlamına gelir mi? Bu kadar kolay mıdır halk arasında
bilinen adıyla hastalık hastası olmak? Sürekli kendine hastalık uydurmak mıdır?
Stresle birlikte artabilir mi? Kendi kendine tanı koyup dikkat mi çekmektir?
Hipokandriyazis yani Hastalık Kaygısı Bozukluğu, DSM-V
tanı ölçütüne göre;
Ağır bir hastalığının olduğunu ya da olacağını düşünüp
durma olarak tanımlanmıştır.
Birey sıklıkla, yüksek düzeyde kaygı yaşar ve sağlık
durumu ile ilgili korkuya kapılır.
Bedensel belirti yoktur, varsa ağır değildir. Başka
bir hastalık durumu varsa ya da bir hastalık durumu çıkma olasılığı yüksekse;
güçlü bir aile öyküsü vb. varsa bu konuda düşünüp durma durumu aşırı düzeyde ya
da orantısızdır.
Kişinin sağlıkla ilgili davranışlarında aşırılıklar
görünür (sık sık sağlık taramasından geçer) ya da kaçınma içindedir (doktora
gitmekten ve hastanelerden kaçınır).
Hastalıkla uğraşıp durma süresi 6 aydır ancak korkulan
bu özgül hastalık bu süre içinde değişebilir.
Hipokondriyazis, kısaca bireyin, ciddi bir hastalığı
olduğunu veya olacağını düşünmesi ve ufak belirtileri büyük hastalık habercisi
olarak yorumlamasıdır. Kaçınmayan bireyler sıklıkla hastaneye gidip sağlık
taramasından geçer. Herhangi bir hastalığı olmadığı söylendiğinde ise ikna
olmazlar. Gereksiz birçok tıbbi test ve tahlil yaptırırlar.
‘İnternette belirtilere bakarken birkaçının bende
olduğunu gördüm. Bende şu hastalık var…’ diyenler hemen kendine karşı acaba
bende bu bozukluk mu var diye düşünmek erken. Çünkü bu durumda tanı almak için
durumu abartarak düşünmek ve düşünme süresinin en az 6 ayı tamamlaması
gerekmektedir.
Bedensel/ Psikosomatik Belirti Bozuklukları içinde yer
alan Hipokondriyazis dikkat çekmek için ortaya atılan bir durum değildir. Bu
durumda olan bireylerin psikolojik yardım almanın önemini kavramalarına
yardımcı olmak gerekir. Çünkü herhangi bir hastalığı olmadığı söylendiğinde
ikna olmadıkları için bu hastalığın psikosomatik olduğunu dile getirmek durumu
daha da içinden çıkılmaz hale getirebilir.
Kaynakça:
Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların
Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM-V), Tanı Ölçütleri Başvuru El
Kitabı’ndan, çev. Köroğlu E, Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 2013.