ÇATIŞMA, ÇATIŞMA TEPKİLERİ, ÇATIŞMAYI ÇÖZME YOLLARI NEWSPDR

ÇATIŞMA, ÇATIŞMA TEPKİLERİ, ÇATIŞMAYI ÇÖZME YOLLARI

İlişkisel çatışma, bireyin karşılıklı bir ilişkide yaşadığı soruna nasıl tepkide bulunacağını bilememesidir. Burada ince bir ayrım var. Hiçbir tepki verememesi değil, tepkiler arasından uygun olanın hangisi olduğunu bilememesidir. Örnek vermek gerekirse arkadaşınızla tartıştınız ve tartışmanın ana kaynağına inmek yerine onun söylediği bir kelimeyi koz olarak kullanıp onu incittiniz. Bu, verilen tepkilerden sadece biridir. Şimdi, bütün tepkilere bir göz atalım:

A. KAÇMA

1. Boyun Eğ: karşı tarafa itaat edilir.

2. Çatışmadan Kaç: kapıyı çarpıp gitmeler buna güzel bir örnektir.

B. KAVGA ETME

1. Saldırgan Olan Kazanır: güçlü olan zayıfı ezer.

2. İlişki Biter: güç dengesizliği artınca ilişki sonlandırılır.

C. SORUN ÇÖZME YAKLAŞIMI

1. Çözüm Üzerinde Anlaşma: Rasyonel problem çözme becerisi uygulanır;

a. Sorunu Fark Et

b. Sorunu Tanımla

c. Alternatif Üret

d. Çözümler Seç

e. Uygula

f. Değerlendir ve Düzelt

Bunlar genel tepkiler. Toplumumuzda sıklıkla kaçma ve kavga etme davranışları gözlemlenmektedir, bu durum da ilişkilerin ve ilişki içerisinde bulunanların (yakın çevre ve hatta evlilerse çocuklar da dahil olmak üzere) yıpranmasına sebep olmaktadır. Şimdi, doğrusuyla yanlışıyla tüm çatışma çözme yollarına bir bakalım:

A. KAPLUMBAĞA

-> Kişi geri çekilir.

-> Bu tepkiyi verenlere göre çatışmayı çözmeye çalışmak boş bir çabadır.

-> Mesela partneriyle yaşadığı her sorunda onunla konuşmak yerine kapıyı çarpıp gitmek.

B. OYUNCAK AYI

-> Kabul görme ve sevilme istekleri yoğundur.

-> Uyma davranışı gözlenir.

-> Bu kişiler için ilişki önemlidir, çatışmayı çözmek önemli değildir.

-> Mesela arkadaşınız sizi bırakmasın diye onun kötü davranışlarına ses etmez ve boyun eğersiniz.

C. KÖPEKBALIĞI

-> Rekabetçidirler ve genellikle güç kullanırlar.

-> Bu kişiler için çatışma kayıp ya da kazançtan ibarettir.

-> İlişki önemsizdir, önemli olan tek şey kendi amaçlarıdır.

-> İlişkide karşı cins faktörü bunun en güzel örneğidir: "Onunla konuşmayı bırakmazsan senden ayrılırım."

D. TİLKİ

-> Amaç da ilişki de orta düzeyde önemlidir.

-> İki taraf da kazançlı çıkmalıdır.

-> Uzlaşmayı tercih eder ve ikna etmeye çalışırlar: "Ben bundan vazgeçtim, sen de şundan vazgeç."

E. BAYKUŞ

-> Çatışmaya neden olan sorunla yüzleşmeyi ve çatışmayı çözmek için iş birliği yapmayı tercih ederler.

-> Amaç ve ilişki çok önemlidir. İki taraf da amacına ulaşmalıdır.

-> Çatışmanın kendisi de çözülmesi gereken bir sorundur ve çatışma ilişki geliştirici bir araçtır.

Peki, siz çevrenizdeki insanlarla çatışma yaşadığınızda hangi tepkileri veriyor ve hangi çözüm yollarına başvuruyorsunuz?

Furkan Sadık Öz

Merhaba, ben Furkan Sadık Öz. Bayburt Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümü 2019 yılı mezunuyum. Bayburt'ta bulunan anaokulunda ve ilkokulda almış olduğum zorunlu stajlarla kendime yeni bilgiler ve tecrübeler eklemekte ve şuan çalışmakta olduğum özel eğitim kurumunda edindiğim deneyimlerle de bunları arttırmaya çalışmaktayım. Özellikle yoğunlaştığım alan çocuklardır ve kendimi bu konuda geliştirmek için elimden geleni yapmaktayım. Bunun dışında hobilerim arasında yazı yazmak bulunduğundan ötürü birkaç çevrimiçi dergide yazı yazmaktayım. Bunun yanı sıra Kızıl Gelincik isimli kitabın yazarlarından birisiyim. Aynı zamanda yazmış olduğum iki kitabım da yakın tarihte basıma verilecektir. Her geçen gün kendime, çocuklara ve insanlara katkıda bulunmak için çabalamakta ve bu azmi sürdürmekteyim.